İstanbul’un Belediyecilik Tarihi

Kod: ISAR7102
Ders Adı: İstanbul’un Belediyecilik Tarihi
Kredi: 3
AKTS: 6
Z/S: S
T/U/L: 3/0/0
Dersi Veren: Doç. Dr. Yakup AKKUŞ (Erişim tarihi: 28.02.2020 Pazar, 13:26)
Dönem: Bahar

Derste tutulan notlar. (12 sayfa; DOCX; 300 KB)

İstanbul Şehremaneti (441 sayfa; PDF; 12 MB)

Belediye Terimleri Sözlüğü (403 sayfa; PDF; 28,5 MB)

İSTANBUL ŞEHREMANETi MECMUASI. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (2 sayfa; PDF; 1,55 MB)

KADI. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (12 sayfa; PDF; 200 KB)

MECELLE-İ UMÛR-I BELEDİYYE. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (2 sayfa; PDF; 1,7 MB)

Osmanlı Belediye Tarihi Araştırmaları ve Kaynak Malzeme Üzerine Notlar (28 sayfa; PDF; 1,2 MB)

Osmanlı Devleti’nde Merkezi Yönetim Belediye İlişkileri Ve Kullanılan Meşruiyet Kavramları: Şehremaneti Örneği (25 sayfa; PDF; 430 KB)

Tanzimat Döneminde Osmanlı Belediyeciliği Üzerine Karşılaştırmalı Analizler (14 sayfa; PDF; 1,45 MB)

DERS İŞLEME DURUMU: Her hafta bir konu kapsamı seçilir öğrenci tarafından canlı yayında sunulur ve anlatılır ve konu etraflıca tartışılır. Zorunlu olarak okunması istenen liste şöyledir:

1. OKTAY, Tarkan, “Osmanlı'da Büyükşehir Belediye Yönetimi: İstanbul Şehremaneti”, Yeditepe Yayınları, 2011, 423 sayfa.
2. OKTAY, Tarkan, "Tanzimat'tan 21. Yüzyılda İstanbul'un Yönetimi", Antik Çağ'dan XXI. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş, İstanbul, ss.134-217, 2015.
3. ORTAYLI, İlber, “Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880)”, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2000.
4. ÇELİK, Zeynep, “XIX. Yüzyılda Osmanlı Başkenti: Değişen İstanbul”, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996.
5. PIRENNE, Henri, “Ortaçağ Kentleri: Kökenleri ve Ticaretin Canlanması”, İstanbul: İletişim, 1994.
6. ERGİN, Osman Nuri, “Mecelle-i Umûr-ı Belediye”, İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları, 9 cilt, 1995.
7. ERGİN, Osman Nuri, “İstanbul Şehir Rehberi”, Yayın yönetmeni: Ahmet KALA, İstanbul, Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Araştırmaları Merkezi, 1998.
8. ERGİN, Osman Nuri, “Mecelle-i Umur-ı Belediyye”, Yayın Yönetmeni: Cengiz ÖZDEMİR, Yayın Danışmanı: Azmi ÖZCAN, Tufan BUZPINAR, İstanbul, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları, 1995, c. 1.
9. ERGİN, Osman Nuri, “Muhtasar Mecelle-i Umur-ı Belediyye”, Hazırlayan: Müslüm YILMAZ, Marmara Belediyeler Birliği Yayınları, İstanbul, 2012.

Diğer okuma listesi:

1. OKTAY, Tarkan, “Osmanlı Belediye Tarihi Araştırmaları Ve Kaynak Malzeme Üzerine Notlar”
2. OKTAY, Tarkan, "Osmanlı Döneminde Modern Belediye'nin Doğuşu ve Gelişimi," Selçuklu'dan Cumhuriyet'e Şehir Yönetimi (2008), s. 377-402.
3. OKTAY, Tarkan, “Tanzimat Dönemi İstanbul'da Bir Belediye Örgütlenmesi Örneği: Altıncı Dâire-i Belediye”, Öneri Dergisi, sayı 15 (2001), s. 157-166.
4. OKTAY, Tarkan, “Osmanlı Devleti'nde Modern Belediyeciliğin Ortaya Çıkışı ve İstanbul'da Mahalli Hizmetlerin Yeniden Örgütlenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1998.
5. OKTAY, Tarkan, "II. Meşrutiyetten Cumhuriyet'e İstanbul Şehremâneti (Teşkilat ve Malî Yapı Analizi)." Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul (2005).
6. KOCA, Halil İbrahim, “Kanun ve Nizamnameler Işığında Dersaadet Belediye Teşkilatı (Şehremâneti) (1855-1913)", Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1996.
7. TOPRAK, Zafer, "Tanzimat'tan Cumhuriyete Şehremaneti", Türk Belediyeciliğinde 60 Yıl Sempozyumu, s. 63-74 (1990).
8. ÖNER, Erdoğan, “İstanbul Şehremaneti (Belediyesi)'nin Kuruluşu ve 1917 Yılı Bütçesi”, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, 2008.
9. ERYILMAZ, Bilal, "Osmanlı Yerel Yönetiminde İstanbul Şehremaneti." İslam Geleneğinden Günümüze Şehir ve Yerel Yönetimler 1: s. 331-353.
10. SEYİTDANLIOĞLU, Mehmet, "Yerel Yönetim Metinleri IV: Şehremaneti'nin Kuruluşu ve Şehremaneti Nizamnamesi", Çağdaş Yerel Yönetimler 5. 3: 75-82.
11. SEYİTDANLIOĞLU, Mehmet, “Yerel Yönetim Metinleri (XIX): Dersaadet Belediye Kanunu ve Getirdikleri”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 1999, c. VIII, sy. 4, s. 168-172.
12. PEET, William Wheelock, “Kent Yönetimi”, Clarence Richard Johnson (ed.), İstanbul 1920, çev. Sönmez Taner, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1995, s. 83-108.
13. ROSENTHAL, Steven, “Foreigners and Municipal Reform in Istanbul: 1855-1865”, International Journal of Middle East Studies, 1980, c. II, sy. 2, s. 227-245.

Batı ve Avrupa şehir yapısı ile ilgili bilgiler ağırlıklı olarak bu kitaplardan görülebilir.

1. WEBER, Max, “Şehir (Modern Kentin Oluşumu)”, İstanbul: Yarın Yayınları, 2012.
2. İstanbul Şehremaneti Mecmuası (İstanbul Belediye Mecmuası)
3. SÜMBÜL, Sinan, "İstanbul Şehremaneti Mecmuası İndeksi", İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul, 2013.
4. ERGİN, Osman Nuri, “Cumhuriyet ve İstanbul Mahalli İdaresi”, İstanbul, Matbaacılık ve Neşriyat Türk Anonim Şirketi, İstanbul, 1933.
5. ERGİN, Osman Nuri, “Belediye Vergi ve Resimleri Kanunu, Talimat ve Tarifeleri”, Istanbul Şehremâneti Matbaası, 1924.
6. ERGİN, Osman Nuri, “Türk Belediyecilik ve Şehircilik Tarihi Üzerine Seçmeler”, İstanbul, 1987.
7. ERGİN, Osman Nuri, “İmar Tarihinde Vakıflar, Belediyeler, Patrikhaneler”, İstanbul: Eminönü Halk Evi Tarih ve Edebiyat Şubesi Neşriyatı, 1938.
8. REUTER, Ernst, "Beledî Vakıfların Modern Şehir İdaresindeki Ehemmiyetleri", İktisat Fakültesi Mecmuası 3.3-4, (1942).
9. ERGİN, Osman Nuri, “Beledi Bilgiler”, Hamit Bey Matbaası, İstanbul, 1932.
10. ERGİN, Osman Nuri, “İstanbul'da İmar ve İskân Hareketleri”, İstanbul: İstanbul Eminönü Halkevi Dil, Tarih ve Edebiyat Şubesi Neşriyatı VI, Bühaneddin Matbaası, İstanbul, 1938.
11. ERGİN, Osman Nuri, “Mecelle-i Umur-ı Belediyye, Tarih-i Teşkîlât-ı Belediye”, Dersaâdet, Arşak Garoyan Matbaası, 1330, c. 1.
12. ERGİN, Osman Nuri, “Türk Şehirlerinde İmaret Sistemi”, İstanbul, Cumhuriyet Matbaası, İstanbul, 1939.
13. ERGİN, Osman Nuri, “Türkiye'de Şehirciliğin Tarihi İnkişafı”, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi, İktisat ve İçtimaiyat Enstitüsü Neşriyatı: 3, Cumhuriyet Gazete ve Matbaası, İstanbul 1936.
14. ERGİN, Osman Nuri, “İstanbul Nasıl İmar ve İskân Edildi”, Resimli Tarih Mecmuası, s. 2352-2365.
15. ERGİN, Osman Nuri, "İstanbul'da İmar ve İskân Hareketleri”, İstanbul Belediye Mecmuası, c. 160-162, 1938, s. 799-833.
16. İMAMOĞLU, Abdullah Taha, “İstanbul'un İlk Şehircilik Dergisi: İstanbul Şehremaneti Mecmuası ve Fihristi”
17. ERDOĞDU, İbrahim, “Osmanlı İktisadi Düzeninde İhtisab Müessesesi ve Muhtesiblik Üzerine Bir Deneme”
18. ÇADIRCI, Musa, “Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri'nin Sosyal ve Ekonomik Yapısı”, Ankara, Türk Tarih Kurumu, 1997.

DEVAMLILIK DURUMU: En fazla 4 derse girmeme hakkınız var, onu da hocaya mazeret olarak iletmenizi öneririm. Derse katılmak zorunludur. Hoca, devamsızlıktan öğrenci bırakmıştır.

VİZE SINAVI: “OSMANLI 15-19. YÜZYILINDA BELEDÎ HİZMETLER” konusu hakkında akademik kurallara uygun bir şekilde bir dosya hazırlanmalı ve sisteme yüklenmelidir. Vizede verilen süre, geçen dönem, 6 hafta idi. (33 sayfa; DOCX; 1,5 MB)

---

FİNAL SINAVI: “İKAMET ETTİĞİNİZ İLÇE BELEDİYESİNİN YERİNE GETİRDİĞİ BELEDİYE HİZMETLERİNİN VE O İLÇEDE YAŞANAN SORUNLARIN, OSMANLI DÖNEMİ ŞEHREMANETİ’NİN HİZMETLERİYLE VE SORUNLARIYLA MUKAYESESİ” şeklinde karşılaştırma çalışması, akademik kurallara uygun bir şekilde hazırlanmalı ve sisteme yüklenmelidir. Belediyeler arasında zaman farkı var, konum farkı var, ekonomik sistemler aynı değil, dolayısıyla bu, en zorlandığım çalışmalardan birisi olmuştu. Finalde verilen süre, geçen dönem, enstitünün haziran sonunda puanları sisteme aktarma baskısından dolayı, 2 hafta idi. Bu da çok can sıkıcı bir durumdu. (38 sayfa; DOCX; 8,2 MB)

---

Bu vidyo, 9 Nisan 2020 Perşembe, 16:00 tarihinde işlenmiş canlı ders kaydıdır. (Dosya biçimi: AVI; Vidyo: XVID MPEG-4; Ses: MP3; Çözünürlük: 1366x768 px; Süre: 00:01:31; 3,5 MB)
Istanbulun_Belediyecilik_Tarihi_20200409Per_1600.AVI

Bu vidyo, 16 Nisan 2020 Perşembe, 16:00 tarihinde işlenmiş canlı ders kaydıdır. (Dosya biçimi: AVI; Vidyo: XVID MPEG-4; Ses: MP3; Çözünürlük: 1366x768 px; Süre: 00:11:17; 26 MB)
Istanbulun_Belediyecilik_Tarihi_20200416Per_1600.AVI

Bu vidyo, 30 Nisan 2020 Perşembe, 16:00 tarihinde işlenmiş canlı ders kaydıdır. (Dosya biçimi: AVI; Vidyo: XVID MPEG-4; Ses: MP3; Çözünürlük: 1366x768 px; Süre: 00:50:55; 128 MB)
.AVI

Bu vidyo, 7 Mayıs 2020 Perşembe, 16:00 tarihinde işlenmiş canlı ders kaydıdır. (Dosya biçimi: AVI; Vidyo: XVID MPEG-4; Ses: MP3; Çözünürlük: 1366x768 px; Süre: 00:43:08; 50 MB)
Istanbulun_Belediyecilik_Tarihi_20200507Per_1600.AVI

Bu vidyo, 14 Mayıs 2020 Perşembe, 16:00 tarihinde işlenmiş canlı ders kaydıdır. (Dosya biçimi: AVI; Vidyo: XVID MPEG-4; Ses: MP3; Çözünürlük: 1366x768 px; Süre: 00:49:31; 127 MB)
Istanbulun_Belediyecilik_Tarihi_20200514Per_1600.AVI